Det er ikkje berre Olve Grotle og Alfred Bjørlo som er kandidatar frå Sogn og Fjordane som ser ut til å miste plassen sin på Stortinget.

Med 99 prosent av stemmene talt opp, ser naustedølen Sigbjørn Gjelsvik òg ut til å måtte finne seg ny jobb etter valet.

Han har vore valt inn i Akershus for Senterpartiet sidan 2017, og har vore leiar av Transport- og kommunikasjonskomiteen sidan oktober 2023.

Gjelsvik var òg kommunal- og distriktsminister frå 2022-2023, før Erling Sande tok over jobben.

– Viktig med eit godt vorspiel.

Medan venstresida har begynt festen i Sunnfjordsalen i Førde på valvaka (og borgarleg side sit litt meir fortumla), sit Raudt i eit eige møterom.

– Vi skal booste oss. Vi skal ha det kjekt, mange her har stått på og kjempa, seier Rita Tonning.

– Det er viktig med eit godt vorspiel, smell det frå bordet.

Dei jublar mellom anna for 11,2 prosent oppslutnad i Høyanger kommune når førehandsrøystene blei talt opp.

– Raudt har gjort ein god valkamp, slår Tonning fast.

Hø føler seg trygg på at dei kjem seg over sperregrensa no.

– Kva trur du er årsaka til at de klarar det?

– Det var ein formidabel framgang ved førre stortingsval. Det har gjort oss til eit tydelegare parti med politikk som angår folk flest, med tydeleg kraftpolitikk, distriktspolitikk og fokus på sosiale skilnadar.

Men det går ikkje ein venstreradikal vind over Sogn og Fjordane, tvert om: Framstegspartiet har over dobla seg.

Det forstår ikkje Tonning noko av.

Det første valresultet tyder på at Olve Grotle (H) må sjå langt etter ein plass på Stortinget dei neste fire åra. 

– Det var nok slik som meiningsmålingane sa, og slik vi kanskje hadde venta. Samtidig så er ikkje det så mange mandat det står på nasjonalt, så eg trur vi skal følge med heilt inn før vi konstanterer kva som blir sluttresultatet. Så langt har venstresida ei leiing, om det held heilt inn kan godt hende, men det vil kvelden vise, seier Grotle.

I første tala, som blei offentlege klokka 21.00, har Høgre ei oppslutning på 9,8 prosent i Sogn og Fjordane. Det er ein nedgang på 3,9 prosent frå valet i 2021. 

Dermed blir det ikkje noko direktemandat på Grotle, og einaste håp han har for å stortingsplass er utjamningsmandatet. 

– Trur du det er sjans forå få dette mandatet?

– Dette er eit vanskeleg reknestykke som eg ikkje har gått inn i. Eg har forstått det slik at dei partia som er nærast 4 prosent i Sogn og Fjordane har størst moglegheit for å få utjamningsmandatet. Vi får berre krysse fingrane, seier Grotle. 

Høgres Olve Grotle er ein av politikarane det er knytt mest spenning til i kveld.

Etter fire år på Stortinget kan den gamle Sunnfjord-ordføraren miste plassen sin i kveld, viss ein skal tru på dei dårlege målingane.

Han har likevel starta dagen i ro og mak.

– I dag har eg gjort eit arbeid eg har forsømt ganske lenge. Eg har klippa hekkar og stått på i hagen.

Trass i god start på dagen, har Grotle fått med seg at tala ser dårlege ut.

– Eg kan jo lese meiningsmålingar, og dei er ikkje særleg positive for oss.

Trass i faren for at han blir arbeidslaus i laupet av kvelden, held Grotle fast på at han ikkje har nokon plan B.

– Det har vore heilt bevisst å ikkje tenke på plan B, for det hadde tatt fokus og ressursar bort frå valkamp. Men no skal eg på sykkeltur i sju dagar, så viss eg ikkje kjem inn, får eg bruke litt tid då til å tenke på korleis framtida mi ser ut.

Marius Dalin i MDG fortel at han har hatt ein roleg dag, der han har brukt tida på det han kallar «litt småting».

– Eg har fått klipt meg, slik at eg skulle sjå noko lunde ut på valkvelden. Og så har eg slappa av og følgt litt med på nyheiter internt. Det har vore ein roleg dag, men det trengst etter ein travel valkamp, seier han.

For MDG handlar det om å kome over sperregrensa. Om resultatet i kveld blir som dei siste målingane, er det sjansane gode for det.

– Korleis er forventningane til kvelden?

– Klart eg er spent. Men eg er mykje rolegare no enn eg var for fire år sidan. Det såg ganske bra ut då, men det ser endå betre ut no. Men ein skal ikkje ta noko på forskot, så vi må berre vente og sjå kva kvelden bringar, seier Dalin.

– Kva har vore spesielt med valkampen?

– Det som har vore veldig spesielt er at det har vore mogleg å betale seg til at formuesskatten blei den viktigaste saka, og korleis dei har fått unge til å tru at det viktigaste for å lukkast i livet er å få den vekk. Det er ganske spesielt at det som eigentleg er viktig blir borte i debatten, seier han. 

KrFs Jonatan Hurthi har brukt valdagen på å realt gardsarbeid.

– I dag har eg prøvd å kople av litt. Eg har vore med faren min og sett opp eit gjerde for sauane. Så har eg stemt, då.

– Kva parti stemte du på?

– Hehe, det er ein viss fare for at det blei gult, då.

Hurthi har ei klar forventning i dag.

– Eg håper vi kjem over sperregrensa. Det trur eg at vi får til.

Han ser tilbake på ein givande valkamp som førstekandidat.

– Valkampen har vore veldig gøy og givande, og eg har lært utruleg masse. Valkampen har òg gitt meg eit nytt forhold til fylkesvegane våre, for eg har køyrt nokre tusen kilometer på vegane den siste tida.

Samstundes skulle han ønske at diskusjonane denne valkampen dreidde seg om litt fleire ting enn skatt og konflikt.

– Eg føler valkampen har vore for smal, og vi har ikkje fått diskutert breidda av saker. Det har vore mykje styrt av skatt og utanriks, og vi kunne absolutt ha klart å diskutere fleire tema.

Førre val tok Alfred Bjørlo (V) utjamningsmandatet framfor nasen på Rita Tonning (R). I dag håpar ho på revansje.

– Det blir ein spennande kveld. Førre stortingsval var to parti i kamp om utjamningsmandat. Det blir fleire om det i år, seier Rita Tonning.

Sist gjekk det til Venstre, ved Alfred Bjørlo. I dette tilfellet kjent som «hovudmotstandaren».

– Det er mykje som skil dei to partia. Dei er til døme ihuga EU-tilhengarar.

Og med førre stortingsval som bakteppe:

– Det hadde vore ekstra kjekt å ta utjamningsmandatet frå Bjørlo, seier ho og smiler.

– Det blir ei veldig spennande dag og natt!

Valdagen har no nytta til å vere på sin vanlege jobb, i barnevernet.

– Det var veldig kjekt etter nokre veker vekke. Så gjekk eg og stemte etter jobb.

– Nøgd med valkampen?

– Ja, eg trur vi må seie det. Det er alltid meir en kunne gjort. Og fleire ein kunne snakka med og fleire stader å vitje. Gruppa vår har gjort det vi kan, med avgrensa ressursar. Raudt har ingen rike onklar, så vi må skrape saman ressursar.

Alfred Bjørlo førebur seg på å misse stortingsplassen i kveld.

Venstre-toppen, som dei fire siste åra har vore ein av dei mest taletrengde på heile Stortinget, kan ryke ut i kveld.

Han er avhengig av å kapre utjamningsmandatet for Sogn og Fjordane. For fire år sidan kunne han juble då både KrF og MDG kom under sperregrensa.

Målingane så langt kan tyde på at alle «sperregrense-partia» kjem seg over.

Bjørlo sjølv melder kvilepuls enn så lenge.

– Eg har sove som ein stein, og starta dagen med morgontrening på senteret på Eid kvart og seks, fortel nordfjordingen.

Han trur nervane kjem utover dagen, men han har førebudd seg godt:

– Mandatet mitt var stong inn for fire såleis. No kan det bli stong ut, og då kan eg ikkje gå i kjellaren for det. Då må eg vere glad for dei fire åra eg har fått. Det er rein bonus om det kjem fleire år.

Han synest uansett valkampen har vore «rar».

– Veldig rar. Det har vore vanskeleg å få tak i kva den har handla om. Det har vore mykje om statsministerkandidatane. Frp og Ap har hatt felles interesse av å halde liv i den debatten, meiner Bjørlo.

Bjørlo har og merka seg at meir pengar enn før er sprøyta inn i partia – og i ulike kampanjar med hemmelege givarar.

– Dei hemmelege pengestraumane er eit demokratisk problem. Det er ikkje bra om det blir eit pengekappløp, anten det er LO eller milliardærar som kjem med det, meiner Bjørlo.

Arbeidarpartiets Torbjørn Vereide har brukt valdagen som kviledag.

– Eg, kona mi og jenta vår har berre kvilt og kost oss. Vi har vore i parken, vassa litt i elva og leika på leikeplassar.

Målingane viser at Vereide har lite å vere bekymra for på valkvelden. Likevel kjenner han litt på nervane.

– Eg håper det går vegen. Eg har ein god følelse, men er likevel frykteleg spent.

Den største spenninga ligg kanskje ikkje i mogelegheita for at han ryk ut, men at han kan få ta med seg ein partifelle til Stortinget.

– Det er jo framleis ein liten sjanse for ein perfekt storm, der vi endar opp med to mandat.

Får Arbeidarpartiet to mandat, vil Vereide få selskap av Anette Stegegjerdet Norberg.

– Både i dag og i går var eg så sliten at eg måtte sove litt midt på dagen, fleire gonger. Det tenker eg er ein god indikasjon på at eg har gitt alt eg har, og ikkje minst så føler eg at heile laget har gitt alt dei har.

– Det har nok vore forferdeleg frustrerande for både vener og familie at det tek ein time for meg å kjøpe brød på butikken. Det er så mange som vil slå av ein prat!

– Skal ein stole på målingane, har du sikker jobb. Har du allereie gjort klar champagnen?

– Hehe, nei. Eg drikk ikkje champagne.

– Du bur på Bygdøy, men drikk ikkje champagne?

– Eg har eit par flasker med sider frå Balestrand. Slik feirar vi her!

Meiningsmålingane ligg an til fire nye år for Erling Sande (Sp). Likevel nektar han å sleppe seg ned på kvilepuls.

– Kvilepuls har ein aldri på valdagen, seier Erling Sande og ler.

Ikkje ein nervøs latter, men ein med håp i seg. Spørsmålet var om plassen var safe.

– Vi har målingar som gir meg fast plass, men også det motsette. Eg håpar å få representere vårt flotte fylke i fire år til, men no er det opp til veljarane.

Han har nytta dagen til å komme seg nærare kvilepuls, heime på Sandane.

– Eg har hatt ein roleg dag. Det var godt. Det har vore full fart med dagleg program i ein månad.

Dagen har bydd på tre viktige ting:

– Eg har vore til frisøren, jogga ein tur og stemt. Denne gongen på valdagen. Det gir litt ekstra kjensle av høgtid.

Sande er nøgd med valkampen.

– Vi har mobilisert godt og reist overalt. Eg er stolt av å vere ein del av den gjengen. 

Drømmescenarioet gir seg litt sjølv: Å behalde mandatet sitt, sjølv om pilene peikar litt ned i høve det historisk gode 2021-valet for Sp.

Sande trur nedgangen skuldast ein kombinasjon av regjeringsslitasje, og at dei gjorde det historisk bra sist.